به نقل از «همشهری آنلاین»

رونمایی از مدل جدید خصوصی‌سازی‌ | مالکیت پاداشی چیست؟

تاریخ انتشار: ۲۷ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۱۸۹۱۲

 به گزارش همشهری آنلاین، تازه‌ترین آمارها نشان می‌دهد به‌دلیل مخالفت‌های بزرگی که با خصوصی‌سازی‌ با روش‌های غلط قبلی به‌وجود آمده، روند خصوصی‌سازی‌ قفل شده و حتی در سال‌جاری به صفر رسیده است.

اقتصاددانان اعتقاد دارند پایه اصلی توسعه اقتصادی در هر کشوری واگذاری فعالیت‌های اقتصادی به مردم است. بر همین اساس از ۲دهه پیش سیاست‌های تازه‌ای در ایران برای واگذاری شرکت‌های دولتی به بخش خصوصی آغاز شد و بعد از آن با تدوین قانون اصل ۴۴در میانه دهه ۸۰روند واگذاری‌ها شتاب بیشتری گرفت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما مروری بر روند واگذاری شرکت‌های دولتی به بخش خصوصی نشان می‌دهد فرایند خصوصی‌سازی‌ در ایران اشتباه بوده و چالش‌های اقتصادی و اجتماعی بزرگی ایجاد کرده است؛ به همین دلیل در شرایط فعلی بسیاری از کارشناسان و حتی مقام‌های مسئول با تداوم روند خصوصی‌سازی‌ با سیاق گذشته مخالف‌ هستند.

این موضوعی است که مدیران سازمان خصوصی‌سازی‌ نیز در دوره‌های گذشته بر آن صحه گذاشته‌اند. در چنین شرایطی روش‌های غلط خصوصی‌سازی‌ که حتی در طول چند سال گذشته منجر به ناآرامی‌های کارگری گسترده‌ای شده، فرایند خصوصی‌سازی‌ را در ایران قفل کرده و منجر شده که روند خصوصی‌سازی‌ در ایران به صفر برسد؛ چراکه نگرانی از تداوم شیوه‌های غلط قبلی مانع از واگذاری سهام شرکت‌های دولتی شده است.

بر همین اساس از چند سال پیش بحث‌هایی مطرح است که با الگوبرداری از سایر کشورها مدل‌های جدیدی برای واگذاری سهام شرکت‌های دولتی به کار گرفته شود. تاکنون چندین بررسی و پژوهش در این‌باره انجام شده است، اما سازمان خصوصی‌سازی‌ و وزارت اقتصاد رسما الگوی مشخصی را در زمینه روش واگذاری‌ها اعلام نکرده‌اند. دیروز اما رئیس سازمان خصوصی‌سازی‌ از اجرای یک مدل تازه برای واگذاری سهام شرکت‌های دولتی خبر داد که با نام مالکیت پاداشی شناخته می‌شود.

روش جدید خصوصی‌سازی‌

رئیس سازمان خصوصی‌سازی‌ دیروز گفت: تاکنون چندان در واگذاری سهام بنگاه‌های اقتصادی به بخش خصوصی واقعی موفق نبوده‌ایم؛ به همین دلیل رویکرد جدید دولت درخصوصی‌سازی، واگذاری بر مبنای مالکیت پاداشی است.

حسین قربان‌زاده در این‌باره توضیح داد: در رویکرد جدید قرار است مالکیت را به‌عنوان یک پاداش مدیریتی برای خریدار قرار ‌دهیم تا در ازای مدیریت بهره‌ور، سهام بگیرد و مالک بنگاه شود. این سازمان هم‌اکنون در حال بررسی واگذاری سهام ۲۰شرکت دولتی به بخش خصوصی با رویکرد مدیریت پاداشی است.

او افزود: سهام تیم‌های استقلال و پرسپولیس، ایران‌خودرو و سایپا، شرکت‌های کشت و صنعت، باقیمانده سهام هلدینگ پتروشیمی خلیج‌فارس و شرکت هواپیمایی کیش‌ایر ازجمله شرکت‌هایی است که واگذاری آن هم‌اکنون در حال بررسی است.

قربان‌زاده همچنین درباره واگذاری بلوک‌های سهام پرسپولیس و استقلال گفت: تاکنون ۱۰درصد سهام سرخ‌آبی‌ها واگذار شده و در ماه‌های آینده مجامع واگذاری سهام این تیم‌ها و برخی شرکت‌ها برگزار و پس از آن ارزش‌گذاری و واگذاری بلوکی انجام می‌شود.

مالکیت پاداشی چیست؟

رئیس سازمان خصوصی‌سازی‌ توضیحات کاملی در مورد اینکه روش مالکیت پاداشی چگونه اجرا خواهد شد، ارائه نکرد، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد در این روش ابتدا بخش کوچکی از سهام یک شرکت به متقاضی واگذار می‌شود و درصورتی که عملکرد خریدار در یک دوره زمانی مثلا یک‌ساله منجر به افزایش بهره‌وری و سودآوری شود، سهام بیشتری به این شرکت واگذار خواهد شد.

با این حال هنوز مشخص نیست در این مدل جدید چه میزان سهام در ابتدا واگذار خواهد شد و آیا خریدار باید در قبال سهامی که بعدا به ازای عملکرد مطلوبش دریافت می‌کند، مبلغی را پرداخت کند یا خیر؟ همچنین مشخص نیست دوره‌های زمانی که عملکرد مالک جدید مورد بررسی قرار می‌گیرد چه مدت است.

پیش از این رئیس سازمان خصوصی‌سازی‌ در زمینه الزام به کارگیری چنین روشی گفته بود: براساس بررسی‌هایی که انجام دادیم به این نقطه رسیدیم که برای موفقیت در خصوصی‌سازی باید مالکیت را پاداشی برای مدیریت بهره‌ور قرار دهیم.

او اضافه کرده بود: البته اگر حمایتی از سوی سران قوا نباشد به‌سختی واگذاری‌ها محقق می‌شود و باید بازنگری جامعی در این زمینه اتفاق بیفتد. از طرفی لازم است ایده مالکیت، پاداشی برای مدیریت بهره‌ور را پیگیری کنیم و راهکاری جز این نداریم. به‌گفته او، بنگاه‌هایی که واگذار می‌شوند باید به رشد و بهره‌وری برسند و برای این منظور به دیدگاه‌های بلندنظرانه در اقتصاد ملی نیاز داریم.

قفل شدن خصوصی‌سازی‌

مدیرعامل سازمان خصوصی‌سازی‌ دیروز در شرایطی از اجرای روش جدید برای خصوصی‌سازی‌ در ایران سخن گفت که تازه‌ترین آمارها نشان می‌دهد به‌دلیل اجرای روش‌های غلط در طول ۲دهه گذشته، روند خصوصی‌سازی‌ در ایران قفل شده است؛ چراکه هم‌اکنون خصوصی‌سازی‌ مخالفان گسترده‌ای دارد و با توجه به مشکلات اقتصادی که برای بنگاه‌های واگذار شده به‌وجود آمده تقریبا هیچ ابزار سیاسی قوی‌ای پشت وزارت اقتصاد و سازمان خصوصی‌سازی‌ برای فروش سهام بقیه بنگاه‌های اقتصادی وجود ندارد.

علت آن این است که خصوصی‌سازی‌ در گذشته عمدتا از الگوی چینی به‌معنای واگذاری صرف و ایجاد درآمد برای دولت پیروی می‌کرد و افزایش نظام بهره‌وری بنگاه‌های اقتصادی درنظر گرفته نمی‌شد؛ ضمن اینکه بخش بزرگی از سهام شرکت‌های دولتی در ازای بدهی‌های دولتی به‌عنوان رد دیون به مالکان غیرمتخصص واگذار شده است.

آمارها نشان می‌دهد تحت‌تأثیر این روش غلط که به مقاومت‌های شدید در برابرخصوصی‌سازی‌ منجر شده روند خصوصی‌سازی‌ در کشور به صفر رسیده است.

طبق آمارهای موجود از زمان آغاز خصوصی‌سازی‌ از ابتدای سال ۱۳۸۰ تاکنون تقریبا سالی وجود نداشته که سهام هیچ شرکتی به بخش خصوصی از روش‌های مختلف واگذار نشود، اما از ابتدای سال‌جاری تاکنون حتی یک سهم نیز واگذار نشده است؛ ضمن اینکه فروش سهام از طریق بورس، فرابورس و مذاکره نیز از ابتدای سال ۱۴۰۰یعنی در طول ۲سال گذشته به‌طور کامل متوقف شده و این نشان می‌دهدکه برای اجرای خصوصی‌سازی‌ نیاز شدیدی به تغییر الگوهای قدیمی و به‌کارگیری روش‌های جدید وجود دارد.

کد خبر 713329 منبع: روزنامه همشهری برچسب‌ها سازمان خصوصی سازی بورس تهران سهام شرکت‌ها

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: سازمان خصوصی سازی بورس تهران سهام شرکت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۱۸۹۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جزئیات نحوه بررسی صلاحیت متقاضیان بلوک ۸۵ درصدی سرخابی‌ها

سهام سرخابی‌ها در حالی هفته گذشته معامله شد که برای این واگذاری شرایطی جهت بررسی صلاحیت متقاضیان اعلام شده بود. - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، 85 درصد از سهام سرخابی‌ها در حالی هفته گذشته به‌ قیمت هر سهم استقلال 3 هزار و 46 ریال و ارزش کل 2 هزار و 800 میلیارد تومان و نیز به قیمت هر سهم باشگاه پرسپولیس 3 هزار و 580 ریال و ارزش کل 3 هزار و 200 میلیارد تومان معامله شد که برای این واگذاری شرایطی جهت بررسی صلاحیت متقاضیان اعلام شده بود.

مطابق آگهی منتشر شده اعلام شده بود عرضه بلوک سهام دو باشگاه استقلال و پرسپولیس با رعایت دستورالعمل اجرایی روش انتخاب مشتریان راهبردی(استراتژیک) و احراز و پایش اهلیت مدیریتی در واگذاری‌ها صورت خواهد گرفت. بر اساس مفاد این دستورالعمل صلاحیت‌های عمومی و تخصصی متقاضیان مورد بررسی قرار گرفته و صرفا اشخاص واجد شرایط امکان رقابت در روز عرضه را داشتند.

همچنین مطابق مفاد دستورالعمل مذکور، شاخص‌های مربوط به صلاحیت‌های فنی و مدیریتی متقاضیان(به عنوان بخشی از شاخص‌های صلاحیت تخصصی) و صلاحیت امنیتی(به عنوان بخشی از شاخص‌های صلاحیت عمومی) توسط کارگروه بررسی صلاحیت، موضوع این دستورالعمل مورد بررسی قرار گرفته و شاخص‌های مربوط به تمکن مالی و نیز شاخص‌های صلاحیت عمومی متقاضیان مطابق مفاد ماده 2 ضوابط مربوط به شرایط متقاضیان خرید در معاملات عمده سهام و حق تقدم سهام در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران توسط شرکت فرابورس ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد.

در این راستا متقاضیان بلوک‌های 85 درصدی سرخابی‌ها می‌بایست نسبت به تکمیل و ارائه تعهدنامه حضور در رقابت، مندرج در پایگاه اینترنتی سازمان خصوصی‌سازی(بخش آگهی‌های عرضه(اصل 44) قسمت مستندات عرضه) اقدام می‌کردند.

افزون بر این، متقاضیان به منظور ضمانت اجرای این تعهد، علاوه بر تامین سپرده شرکت در رقابت موضوع بند ج آگهی واگذاری سهام دو باشگاه استقلال و پرسپولیس، معادل یک درصد دیگر از ارزش پایه سهام قابل واگذاری را به عنوان سپرده بررسی صلاحیت به صورت نقد و یا ضمانت بانکی معتبرحسب مورد، به حساب سازمان خصوصی‎‌سازی واریز و رسید آن و یا اصل ضمانت‌نامه را همزمان با سایر مدارک به این سازمان تحویل می‌دادند.

شایان ذکر است در صورت انصراف هر یک از متقاضیان تایید صلاحیت شده از حضور در رقابت، سپرده نقدی و یا ضمانت‌نامه بانکی در اختیار سازمان خصوصی‌سازی(معادل یک درصد مذکور) به نفع این سازمان خصوصی‌سازی ضبط می‌شد، بعلاوه این که در صورت عدم واریز سپرده و یا تحویل ضمانتنامه و نیز عدم ارائه تعهدنامه حضور در رقابت تا موعد مقرر، صلاحیت متقاضی هم مورد بررسی قرار نمی‌گرفت.

این گزارش می‌افزاید: مطابق آگهی منتشر شده در راستای بررسی صلاحیت متقاضیان سرخابی‌ها، به منظور بررسی صلاحیت‌های فنی و مدیریتی متقاضیان می‌بایست علاوه بر ارائه درخواست خرید و مدارک لازم و نیز ارائه تضامین مربوط به حضور در رقابت به کارگزار مربوطه برای ارائه به شرکت فرابورس ایران، طی زمان و چارچوب مقرر در ضوابط و مقررات فرابورس، مستندات قابل ارائه مربوط به بررسی صلاحیت‌های فنی و مدیریتی موضوع جدول بند ب ماده 3 دستورالعمل فوق‌الذکر را به همراه مدارک سپرده به سازمان خصوصی‌سازی تحویل می‌دادند.

صلاحیت امنیتی خریدار نیز به عنوان یکی از موارد سنجش صلاحیت‌های عمومی موضوع دستورالعمل اجرایی روش انتخاب مشتریان راهبردی(استراتژیک) و احراز و پایش اهلیت مدیریتی در واگذاریها، توسط این سازمان خصوصی‌سازی از مراجع ذیربط مورد استعلام قرار گرفت. البته این نکته نیز اعلام شده بود که در صورت عدم پاسخ به استعلام تا قبل از عرضه توسط مراجع فوق، اعلام فهرست متقاضیان واجد شرایط و فرایند عرضه مطابق دستورالعمل مذکور صورت خواهد گرفت.

همچنین مطابق آگهی منتشر شده در راستای بررسی صلاحیت متقاضیان سرخابی‌ها، در صورت عدم ارتباط موضوع فعالیت تجاری متقاضی با موضوع فعالیت شرکت مورد عرضه، هر گونه فعالیت تجاری رسمی و قانونی در زمینه تولیدی، صنعتی، خدماتی و صادراتی که موید تسلط متقاضی به امور تجاری و بازرگانی باشد به عنوان شاخص صلاحیت فنی مدیریتی(موضوع بند ب ماده 3 دستورالعمل اجرایی روش انتخاب مشتریان راهبردی(استراتژیک) و احراز و پایش اهلیت مدیریتی در واگذاری‌ها) پذیرفته می‌شود و حداقل سابقه فعالیت برای این دسته از متقاضیان 5 سال خواهد بود. چنانچه متقاضی و یا شرکت تحت تملک وی در زمره شرکتهای پذیرفته شده و دارای بازار فعال در بورس یا فرابورس باشد نیز، واجد امتیاز مربوط به شاخص موضوع فعالیت خواهد بود.

افزون بر این اعلام شده بود خریدار به منظور حضور در جلسه کارگره بررسی صلاحیت جهت تبیین برنامه اداره و توسعه بنگاه می‌تواند نسبت به معرفی نماینده تام‌الاختیار خود به سازمان خصوصی‌سازی اقدام نماید.

همچنین تضمین ارائه شده توسط متقاضیان رد صلاحیت شده پس از اعلام نتیجه بررسی‌های کارگروه، قابل استرداد خواهد بود، و پس از پایان رقابت تضمین متقاضیان حاضر در عرضه(با تایید شرکت فرابورس ایران) مسترد خواهد شد.

مطابق آگهی منتشر شده در راستای بررسی صلاحیت متقاضیان سرخابی‌ها، چنانچه در هر مرحله از فرایند واگذاری و تا زمان ابلاغ قرارداد واگذاری، مواردی مبتنی بر عدم احراز صلاحیت متقاضی کشف گردد، سازمان خصوصی‌سازی می‌تواند نسبت به لغو واگذاری به خریدار اقدام نماید.

ضمن این که برنامه یا طرح توجیهی ارائه شده از سوی متقاضیان مشمول بررسی صلاحیت‌های فنی و مدیریتی جزو لاینفک قرارداد واگذاری بوده و به عنوان تعهدات قراردادی خریدار منظور و توسط سازمان خصوصیسازی مورد نظارت قرار می‌گیرد.

علاوه بر این متقاضی خرید متعهد می‌گردد در انتصاب مدیران شرکت واگذار شده شاخص‌های صلاحیت عمومی موضوع جدول بند الف ماده 3 دستورالعمل اجرایی روش انتخاب مشتریان راهبردی(استراتژیک) و احراز و پایش اهلیت مدیریتی در واگذاری‌ها را رعایت نماید، و این موضوع در قرارداد واگذاری درج خواهد شد.

انتهای پیام/